वारस नोंदणी प्रक्रिया: ७/१२ उताऱ्यावर नाव लावण्यासाठी काय करावे?


वारस नोंद प्रक्रिया संपूर्ण मार्गदर्शन

वारस नोंद म्हणजे काय?

मित्रांनो, आज आपण जाणून घेणार आहोत की वारस नोंद म्हणजे काय?

एखादी व्यक्ती जेव्हा मयत होते, तेव्हा तिच्या नावे असलेल्या ७/१२ उताऱ्यावरून आणि इतर मालमत्तेवरून तिचं नाव कमी करून, तिच्या वारसांचे नाव ७/१२ उताऱ्यावर नोंदवले जाते. ही प्रक्रिया म्हणजेच ‘वारस नोंद’ होय.


१) वारस नोंद का महत्त्वाची आहे?

जेव्हा एखादी व्यक्ती मयत होते, तेव्हा तिच्या नावे असलेली मालमत्ता किंवा जमीन ही मयत खातेदार असल्यामुळे कोणतेही कायदेशीर व्यवहार (उदा. खरेदीखत, बँक लोन, किंवा अन्य दस्तऐवज) करता येत नाहीत.
त्यामुळे, मयत व्यक्तीचं नाव ७/१२ उताऱ्यावरून कमी करून तिच्या हयात असलेल्या वारसांची नोंद करणं अत्यावश्यक असते.


२) ७/१२ उताऱ्यावर नाव असणे कायदेशीरदृष्ट्या का आवश्यक आहे?

जर तुमचं नाव ७/१२ उताऱ्यावर असेल, तर तुम्ही त्या जमिनीचे कायदेशीर मालक आहात हे सिद्ध होते.
त्यानंतर तुम्ही जमीन खरेदी-विक्री, पीक कर्ज, अनुदान अशा सर्व बाबींमध्ये स्वतःच्या नावे कायदेशीर फेरफार करू शकता.
म्हणूनच ७/१२ उताऱ्यावर नाव असणे कायद्याने अत्यंत महत्त्वाचे आहे.


३) कोणत्या परिस्थितीत वारस नोंद आवश्यक ठरते?

जेव्हा ७/१२ उताऱ्यावरील मूळ खातेदार मृत्यू पावतो, तेव्हा त्याच्या कायदेशीर वारसांची नोंद ७/१२ वर करणे आवश्यक ठरते.


४) वारस नोंद कोण करू शकते? (Eligibility)

मयत व्यक्तीची:

  • पत्नी/पती

  • मुले/मुली (१८ वर्षांवरील)

  • आई-वडील

  • इतर नातेवाईक (विशिष्ट परिस्थितीत)

हे सर्व कायदेशीर वारस म्हणून वारस नोंदणीस पात्र असतात.


५) आवश्यक कागदपत्रे (Documents Required):

  • अर्ज (फॉर्म ६ किंवा संबंधित स्थानिक फॉर्म)

  • मृत्यू प्रमाणपत्र

  • तहसीलदाराच्या कार्यालयात दिलेले प्रतिज्ञापत्र (शपथपत्र)

  • मूळ ७/१२ उताऱ्याची प्रत

  • सर्व वारसांची ओळखपत्रे (आधार कार्ड, पॅन कार्ड इ.)

  • इतर वारसांचे संमतीपत्र (जर गरज भासली तर)


६) वारस नोंद प्रक्रिया (Step-by-Step Procedure):

  1. तहसीलदाराकडे प्रतिज्ञापत्र तयार करणे

  2. फॉर्म ६ सोबत आवश्यक कागदपत्रांची बंच तयार करणे

  3. तलाठ्याकडे सर्व कागदपत्रे जमा करणे

  4. कागदपत्रांची तपासणी केली जाते

  5. इतर वारसांची संमती मिळवणे (जर वाद असेल तर तहसीलदाराकडे)

  6. स्थानिक कार्यालयात सुनावणी (गरज असल्यास)

  7. निर्णयानंतर ७/१२ वर नाव नोंदवले जाते

प्रक्रियेनंतर मंडल अधिकाऱ्याने बोलावल्यावर हजर राहणे आवश्यक असते.
नंतर गावच्या चावडीवर १५ दिवसांची नोटीस लावली जाते.
जर कोणतीही हरकत आली नाही, तर वारस नोंदणीचा फेरफार मंजूर होतो आणि तुमचं नाव ७/१२ उताऱ्यावर नोंदवले जाते.


७) टीप / सूचना (Tips/Warnings):

  • दलालांकडून सावध रहा

  • सर्व कागदपत्रे व्यवस्थित तपासूनच सादर करा

  • जर वाद असेल, तर कायद्याचा सल्ला घ्या

  • प्रक्रिया पूर्ण होईपर्यंत फेरफार क्रमांक सुरक्षित ठेव


8. नमुना अर्ज / शपथपत्र (Optional):

  • वाचकांसाठी फ्री "वारस नोंदणीसाठी शपथपत्राचा नमुना" 

                        

                            प्रतिज्ञापत्र

        मे. कार्यकारी दंडाधिकारी सोा.,........ यांचे समोर

........................................... वय ......... वर्शे, व्यवसाय ............. रा. ..................................... सत्य प्रतिज्ञेवर लिहून देतो की,

मी वरील पत्यावर राहत असुन माझे वडील ....................... मृत्यू दिनांक. / / रोजी ...............................................................येथे मयत पावले आहेत सदर मयत व्यक्तींच्या नावे मौजे ................................................. येथील गट नं ....................... अषा मिळकतींमध्ये हिस्सा आहे. सदर मिळकतींमधील मयत व्यक्तीच्या नावे असलेल्या हिष्यास त्यांना खालीलप्रमाणे कायदेषीर वारस आहेत

अनु. नं.  वारसांची नांवे            वय(वर्शे)          मयताषी नाते( मूळ खातेदाराषी

1.     .................         .........         ..............................

2.    .................           .........        ..............................

    येणेप्रमाणे मयत व्यक्तीच्या नावे असलेल्या सदर मिळकतीस वरीलप्रमाणे वारस आहेत.याषिवाय मयत व्यक्तीच्या सदर वर वर्णन केलेल्या मिळकतीस/सदर मयत व्यक्तीस अन्य कोणीही वारस नाहीत. हे सत्य व खरे आहे. तरी सदरचे प्रतिज्ञापत्र हे सदर मयत व्यक्तीच्या नावे असलेल्या सदर वर्णन केलेल्या मिळकतीस सदर प्रतिज्ञापत्रामध्ये नमूद केलेल्या वारसांव्यतिरिक्त अन्य कोणीही वारस नाहीत. याचे खरेपणाकरीता व सदर मिळकतींस मयत व्यक्तीचे नाव कमी होवून नमूद वारसांची वारस नोंद गावचे सातबारा रेकाॅर्डसदरी होणेकामी करीत आहे. येणेप्रमाणे प्रतिज्ञापत्र लिहून देत आहे. 

मी या प्रतिज्ञापत्रात दिलेली सर्व माहिती खरी व बरोबर असून त्यामध्ये काही खोटेपणा आढळलेस मी भारतीय न्याय संहितेतील कलम 236,237 व 229 (2) मधील तरतुदींनुसार षिक्षेस पात्र होईन याची मला जाणीव आहे. हे प्रतिज्ञापत्र आज दिनांक ............................ रोजी लिहून दिले आहे

                                                                                                                                                                             सही


9. FAQ – वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न:

  1. किती दिवसात नाव नोंद होते?

           कमीत कमी २० ते ३० दिवस लागू शकतात 
      
       2  जर वारसांमध्ये वाद असेल तर?
           कायदेशीर वकिलांचा सल्ला घ्यावा 

✅ शेवटी Call to Action:

  • "तुमच्या शेतजमिनीवरील वारस नोंदणी अजून झाली नसेल तर आजच प्रक्रिया सुरू करा!"


टिप्पण्या